Bewustzijn

Bewustzijn is de kunst om te kunnen waarnemen of iets ervaren. Bij bewustzijn gaat het erom dat je de beleving of het besef hebt van jezelf en je omgeving. De vraag "wat is bewustzijn" is iets wat filosofen, psychologen, religieuze leiders en wetenschappers al eeuwenlang bezighoudt.

1- Wat is bewustzijn?

Bewustzijn is een reactie op impressies vanuit de buitenwereld, zoals bijvoorbeeld van andere personen, voorwerpen, geluid, licht, aanraking of andere prikkels. Of vanuit de binnenwereld, zoals gevoelens, emoties, gedachten, verlangens of behoeften. Bewustzijn ontwikkelen is weten wat er zowel zintuiglijk als denkend, voelend in je omgaat. Met een sterk ontwikkeld bewustzijn weet je op de juiste manier te reageren op en te communiceren over wat er plaatsvindt.

Je hebt een persoonlijk bewustzijn wat en dat persoonlijk bewustzijn is weer onderdeel van een universeel bewustzijn waar alles wat bestaat, levend en niet levend, planeten, zwarte gaten en ga zo maar door deel van uitmaakt.

Dit universele bewustzijn wordt ook wel omschreven als een energieveld. Persoonlijk bewustzijn wordt vaak gekoppeld aan de energie die je hebt en om je heen hangt. De focus van je bewustzijn / energie bepaalt hoe jouw leven eruit ziet en wat je meemaakt zoals we hebben geleerd uit de kwantumfysica.

2- Belangrijkste eigenschappen bewustzijn

  • Waarneming
  • Focus
  • Begrijpen
  • Waakzaamheid
  • Ervaring
  • Zeker weten
  • Geestesgesteldheid
  • Ervaren
  • Subject zijn
  • Alert zijn
  • Doelgericht zijn
  • Besef hebben
  • Geheugen
  • Geweten
"Wat is bewustzijn" als onderwerp in de filosofie wordt meestal de filosofie van de geest genoemd. Waarin het vooral gaat om de beschrijvende werking van het bewustzijn, om zodoende de belangrijke kenmerken van bewustzijn te definiëren. Het gaat daarbij voornamelijk over de interactie tussen lichaam en geest of  tussen "wat is hersenactiviteit? “ en "wat is een bewustzijnservaring?".

Mede dankzij de huidige ontwikkelingen in de technologie is het bewustzijn de laatste 50 jaar uitgegroeid tot een belangrijk item in de research binnen de psychologie, de geneeskunde en de wetenschap. Vanuit deze takken wordt het bewustzijn als term veelal gebruikt als stand in van begrippen als ziel of geest.

In psychologische zin wordt het bewustzijn in tweeën gedeeld. In een extern leven, zoals gedrag in relatie tot andere mensen en je omgeving, en het interne leven, zoals de persoonlijke beleving van gedachten, emoties of gevoelens.

2- Bewustzijn wetenschappelijk gezien…

In de geneeskunde wordt bewustzijn vooral gezien als een staat van wel of niet genezen zijn.  Het draait hierbij meestal om de hoeveelheid bewustzijn van iemand. Bijvoorbeeld bij bewustzijnsstoornissen zoals een coma, bij ziektes zoals dementie of bewustzijn niveaus zoals verward zijn.

In de wetenschap zijn het vooral de neurowetenschappen die ervoor gezorgd hebben dat er voor de relatie tussen je brein en bewustzijn toetsbare verklaringsmodellen zijn opgesteld. Daarnaast zijn er diverse verklaringen over de evolutionaire ontwikkeling en oorsprong van het bewustzijn.

Als onze hersenen een prikkel ontvangen, ontstaat er een energetische,  elektrische reactie. Deze hersengolven zijn eigenlijk hele kleine elektrisch geladen prikkels. Met het meten van de hersenactiviteit meten we eigenlijk de elektrische acties  van onze hersencellen. Laten we eens wat dieper in de hersengolven duiken,

3- Hoe werken die hersengolven?

Hersencellen bevatten, net als alle andere zenuwcellen in ons lichaam, een elektrische power die ze nodig hebben om met elkaar te kunnen communiceren. Dit bestaat uit een plotselinge elektrische verandering in de cel. Dit ontstaat door het opbouwen van een spanningsverschil tussen de interne- en externe celruimte. Als dit verschil tot een zekere  kritieke grens komt, dan speelt zich er een elektrische ontlading af en om daarna weer tot harmonie en in rust te komen.

Deze energetische ontlading geven de cellen onderling door en zo communiceren zij bepaalde opdrachten of boodschappen door naar de overige hersencellen en het lichaam. Deze elektrische stroompjes en veranderingen kunnen gemeten worden via sensoren. De snelheid waarmee deze veranderingen plaatsvinden wordt gemeten in aantal keren per seconde ofwel in Hertz (Hz).

Wanneer wij in meditatie, in hypnose of aan het lucide dromen zijn, dan daalt het aantal prikkels per seconde ten opzichte van onze dagelijkse activiteiten. Dat stelt je in staat om vanuit zo'n ontspannen bewustzijnsstaat goed naar jezelf te kijken en je focus te verleggen naar activiteiten die stress verminderen, je zelfvertrouwen en eigenwaarde vergroten, overspannenheid terugdringt en die je weer in een flow brengen. Zodat jij weer open staan voor de aangrenzende mogelijkheid

De technologie van vandaag stelt ons in staat om een breedspectrum aan hersengolven te meten. Ieder niveau van bewustzijn wordt hierbij ingedeeld in een aantal Hertz. Het te meten spectrum loopt van 0 tot 42 Hertz. Dit spectrum aan hersengolven wordt opgedeeld in een aantal hoofdgroepen:
  • Gamma -  35-100Hz
  • Bèta – 15 - 35 Hz
  • SMR - 12-15 Hz
  • Alfa – 8 -13 Hz
  • Theta -  3 - 8 Hz
  • Delta - 1-2 Hz

4- Gamma hersengolven 35-100Hz

Deze hersengolven komen voor wanneer men in een verhoogde staat van bewustzijn en zeer alert functioneert. Op het moment dat je op natuurlijke wijze, alsof het je helemaal geen moeite kost, een (top)prestatie  levert door gelijktijdige uitvoering van alle binnenkomende processen uit verschillende gebieden van het brein.

Wat topsporters gebeurt wanneer ze ineens totaal onverwacht een topprestatie leveren. Je hebt het waarschijnlijk zelf al meerdere malen meegemaakt. Dat je een doel wilde bereiken of een probleem oplossen en alles op een bijna vloeiende manier uit jezelf kwam. Het gebeurde gewoon vanzelf. Iets waar je later vaak met de nodige trots en verbazing op terugkijkt. Zo van: "Was ik dat?'"

Dit is de fase beter bekend onder de naam flow….

5-  Bèta hersengolven 15-35 Hz

De hersengolven die met 15 tot en met 38 trillingen per seconde trillen (Hz) komen overeen met de actieve volledig bewuste staat van de hersenen. Bijvoorbeeld als je bezig bent met een lezing geven, werken, sporten, een discussie en ga zo maar door.  Eigenlijk de gewone dagelijks dingen voor elkaar brengen. Je bent dus actief en op de buitenwereld gericht.

Bèta-golven schenken je de kwaliteit van het logisch denken, het oplossen van concrete problemen, en actief naar buiten gerichte aandacht. Deze hersengolven helpen ons dus om bewust te functioneren in de wereld. Het is echter ook van belang om niet te veel Bèta hersengolven te hebben want dat beperkt je. Bij stress, angst of spanning produceer jij te veel Bèta golven waardoor er verhoudingsgewijs te weinig andere soorten hersengolven voorbijkomen.

Dit is niet fijn.  Je gedachten schreeuwen om aandacht. De een na de ander duikt op uit je brein.  Het lukt je niet  om ze te stoppen of om ze gewoon aan je voorbij te laten gaan. Het is zelfs onmogelijk om je aandacht op één gedachte te richten. Helder denken is onmogelijk en je raakt geestelijk en lichamelijk uitgeput.

Teveel aan Bèta

Bij ontspannen, mediteren of slapen is een vermindering van de bèta-golven noodzakelijk want anders blijven je gedachten maar komen en je aandacht te veel op de buitenwereld gericht. Mediteren en ontspannen zal dan maar ten dele lukken en zal minder bevredigend zijn.

Het in slaap vallen zal langer duren en als de Bèta hersengolven heel actief zijn, zal de slaap pas komen als deze afnemen. Wat je daaraan kan doen? Zoals je al hebt gelezen brengt spieractiviteit de hoeveelheid Bèta omlaag. Heb je moeite om te mediteren of in slaap te vallen?

Doe dan eerst een paar yogaoefeningen. Nee, je hoeft niet op een teen te staan in een kraanvogel houding. Koop een eenvoudig boek over yoga of zoek op het internet naar een paar yogaoefeningen die je leuk lijken. Doe ze en zorg er dan voor dat je gewoon de spanning in je lichaam en geest loslaat.

Ben je fysiek niet in staat tot yoga? Kies dan voor een ademhalingsoefening. Een oefening die ik vaak doe is:
  • Adem 10 tellen in vanuit je onderbuik of nog lager.
  • Houd je adem 10 tellen vast.
  • Adem in 10 tellen uit waar bij je in jezelf zegt dat je steeds meer ontspant.
  • Adem 10 tellen niet. Doe helemaal niet.
  • Begin weer bij 1.
  • Je kunt bij elke inademing alle spieren in je lichaam, of alleen de spieren die voor jou goed voelen,  aanspannen en deze aanspanning loslaten als je uitademt…
  • Herhaal deze stappen net zo vaak totdat jij voelt dat het goed is.
Yoga en ademhalen helpen je perfect om de Bèta-golven tot de juiste proporties terug te brengen.

6- Sensor Motorisch Ritme  12-15 Hz

Deze staat betekent het aanwezig zijn van fysieke rust en sensomotorische bewustzijn. Hier wordt vaak de vergelijking gemaakt met een dier dat rustig in volledig lichamelijke ontspanning ligt maar toch zeer alert is op de activiteit buiten hem. Vanuit deze verhoogde staat van bewustzijn kan het vanuit de rusttoestand zeer plotseling en doelgericht in actie komen (Meestal om te vluchten).

7-  Alfa bewustzijn: hersengolven 8-13 Hz

Deze golven komen voor wanneer mensen in een ontspannen maar toch volledig bewust zijn van de zichzelf . Bijvoorbeeld als we een goed boek lezen, dagdromen over de toekomst, visualiseren hoe je nieuwe huis er uit ziet en of luisteren naar de nieuwste download van je favoriete band.

Deze hersengolven nemen vanzelf toe zodra je je ogen sluit en jij je richt op je interne wereld. Dat komt omdat er dan minder externe prikkels binnenkomen en je hersenen deze dus ook niet hoeven te verwerken. Dat is op een EEG-apparaat gemakkelijk en direct te zien. (Een EEG-apparaat meet hersengolven) Alfa-golven nemen toe zodra je met de aandacht meer naar binnen keert en stil wordt.

In zowel de Bèta als de Alfa hersengolf staat zijn mensen volledig bewust en hebben meestal complete herinneringen aan de activiteiten die ze uitvoeren. Alfa verhoogt je verbeeldingskracht, vermogen tot visualiseren, je geheugen  en concentratie. Het ligt aan de basis van je bewustzijn en is de toegangspoort tot je persoonlijk onbewuste.

8- Theta bewustzijn: hersengolven 3-8 Hz

Na Alfa komt Theta wat wordt geassocieerd met een tranceachtige staat van bewustzijn. Deze bereiken we een in een diepe meditatie, een krachtige hypnose en in lichte slaap met inbegrip van de REM slaap (lucide te dromen). Theta is de wereld van je onderbewuste en te herkennen als je uit een diepe slaap komt (van Delta) en begint te ontwaken naar Alfa.

Hier kan je een harmonieus gevoel van diepe spirituele verbinding en eenheid met het universum ervaren want al onze diepgewortelde onbewuste programma's (wat we zo gewoon vinden dat we het doen en vaak niet eens meer door hebben dat we het doen) bevinden zich allemaal op Theta.

Dit maakt Theta het niveau waarop je diepgaande en blijvende groei realiseert. Op Theta kom je tot heldere visualisaties en geweldige inspiraties wat leidt tot bijzondere creativiteit en buitengewone inzichten. Je hebt het gevoel dat er een soort ontwaken plaats vindt. Een niet te verklaren explosie van helder inzicht, een besef van de ongekende kracht en mogelijkheden die er in je geest schuilgaan.

Theta is de ideale bewustzijnsstaat voor zelf-programmering, versneld leren en zelf-genezing. Ook uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat, door regelmatig te verkeren op dit niveau (door meditatie, hypnose of lucide dromen) je geestelijke en lichamelijke gezondheid toeneemt.

Je herstelt sneller van zware ziektes en lichamelijk operaties en je bent helder van geest. Het is bekend dat de droomyogi's, die met hun mindyoga van mediteren en lucide dromen zich in de diepere lagen van Theta bevinden, los komen te staan van hun emoties.

Door deze “emotionele vrijheid”, kunnen zij hun geest richten naar wil om zo hogere bewustzijn niveaus te bereiken. Ook jij kunt door te leren lucide dromen en regelmatig te mediteren in Theta niveau deze “emotionele vrijheid” bereiken en zo onze geest leren richten om onze doelen te verwezenlijken.

9- Delta bewustzijn: hersengolven 1-2 Hz

Deze zijn het sterkst aanwezig in diepe slaap. Als je in slaap valt, dan komt er eerst een periode waarin je steeds meer delta-golven produceert. Daarna komt de REM slaap en dan weer een periode met veel delta-golven.

Naarmate de nacht vordert, worden die periodes met delta-golven steeds minder lang. De delta-golven zijn verbonden met het herstel stadia van de slaap. Delta is de langzaamste frequentie en aanwezig in diepe droomloze slaap, in high level lucide dromen, somnambulistische hypnose en in zeer diepe meditatie.

Het is de toegangspoort tot het collectieve onbewuste en wordt geassocieerd met diepe genezing en herstel. Dit onderstreept het belang van de diepe slaap voor het genezingsproces. De delta-golven zijn ook verbonden met empathie, intuïtie, en zesde zintuig: een soort radar die op onbewust niveau uitzendt en ontvangt.

De diepste lagen van Delta.

In de diepste lagen van Delta zijn er geen mentale plaatjes. Ook is er geen enkel besef van het fysieke lichaam. In de hogere lagen van Delta heb je dromen en lucide dromen waarin je je verbonden voelt met het hele universum De hoogste niveaus van Delta brengen een hoge mate van invoelend vermogen met zich mee. Dit invoelende vermogen komt veelvuldig voor bij helers, kunstenaars, waarzeggers, profeten en trendsetters.

Het verschil tussen Theta en Delta is dat in Delta je hersengolf activiteit praktisch stilligt. Door deze stilte richt jij je geest volledig naar jouw wil. Elke intentie die op een dergelijk niveau wordt uitgesproken, kan volledig werkelijkheid te worden.

In het Tibetaans Boeddhisme gaan ze ervan uit dat  in de diepste lagen van Delta heel de schepping bij elkaar komt. Het begrijpen en het toepassen van dit “eenheidsveld” noemen zij: kosmisch bewustzijn. Mensen die regelmatig meditaties doen op een Delta niveau, blijken vaak spiritueel, emotioneel en tegelijkertijd geaard in het leven staan. Hun kracht en toewijding zijn ongelofelijk. Het zijn mensen die heel doelgericht en in totale vrijheid leven.