Wereldmodel

Je wereldmodel is een mechanisme wat in grote mate bepaald hoe jij de wereld ervaart en zo je eigen werkelijkheid mee creëert. Een werkelijkheid die slechts een beperkte afspiegeling is van de realiteit. Een veel gedane uitspraak over je wereldmodel is dat de kaart niet het gebied is.

1- Hoe wordt je wereldmodel gevormd?

Jij haalt de wereld binnen door middel van je zintuigen: ogen, oren, smaak, geur, tast, voelen en aanraken. Vervolgens verwerkt je brein deze informatie vanuit je zintuigen tot een interne ervaring. Jij geeft daar je eigen betekenis aan en dat komt dan weer in je taal – zowel in verbaal als lichaamstaal – tot uitdrukking.

Je wereldmodel filtert de zintuiglijke input die op je afkomt, onder andere, op basis van je herinneringen, verwachtingen, beslissingen, overtuigingen, normen, waarden, doelen, je sociale en culturele achtergrond. Dat filteren gebeurt op basis van hoe het je huidige wereldmodel behoudt en versterkt.

Enerzijds bepaalt wat je waarneemt dus hoe je wereldmodel eruitziet. Anderzijds bepaalt je wereldmodel wat je waarneemt

Met andere woorden, ons wereldmodel levert je je waarnemingsfilters. En die filters bepalen op hun beurt weer de verdere ontwikkeling van je wereldmodel.

2- De Automatische piloot

Je kunt je wereldmodel zien als een soort automatische piloot die continue aanstaat. Dat is heel handig voor de routinematige handelingen in je leven maar beperkend wanneer op een bepaald gebied van je leven deze routinematige keuzes je niet verder helpen, beperken en je steeds dezelfde, niet gewenste, resultaten geven.

Het is goed om te beseffen dat jij niet je wereldmodel bent. Door middel van bewustwording en zelfreflectie kan jij jouw wereldmodel beter begrijpen en verrijken. En dat is belangrijk. Je hebt het niet geschapen om jezelf te straffen. Nee. In 95% van je leven is het juist vaak heel effectief.

Bedenk dat je wereldmodel slechts een instrument van je hersenen om je te helpen met een van de belangrijke functies van je hersenen: je energiehuishouding.

3 - Je duurzame energiehuishouding

Je brein is een machine die erop gericht is om energie te besparen. Deze functie stamt nog uit de oertijd. Toen moesten we namelijk energie over hebben om te kunnen vechten of vluchten. Mensen, die dat goed voor elkaar kregen, overleefden het en dat is ons DNA geworden.

Gedurende de dag is ook jouw brein erop gericht om zo min mogelijk energie te verspillen. Dat werkt ongeveer zo:

In jouw brein bevinden zich allemaal programma’s. Vol met specifieke data. Zo’n programma bevat jouw reactie in een bepaalde situatie.

Jouw brein gaat namelijk niet op zoek naar een op maat gemaakte reactie voor deze specifieke situatie. Nee. Dat kost te veel tijd en dus energie. Het kiest het programma wat je al vaker hebt gekozen in soortgelijke situaties want zo bespaar het de energie voor je.

Neem bijvoorbeeld hoeveel energie het zou kosten wanneer je elke dag moet uitvinden wat je moet doen voor een rood stoplicht. Rood stoplicht. Geen nieuwe data nodig. Vast programma. Fijn. Stoppen.

Maar het kan je ook beperken. Stel dat jij voorzichtige ouders hebt en zo ook bent opgevoed. En nu word je uitgenodigd om een presentatie te geven op je werk. En dat is best eng en nieuw. Je wereldmodel filtert dan vanuit je angst en generaliseert, vervormt en laat weg wat er leuk is.

Het vraagt nieuwe ervaringen en de wil tot bewustwording en zelfreflectie om de beperking van je huidige wereldmodel te overstijgen maar je huidige wereldmodel geeft zich niet zomaar gewonnen. Het heeft een krachtig instrument ontworpen om haar huidige staat te beschermen: Information Bias.

4 - Information Bias

De information Bias gaat over het principe dat alles wat met je bestaande wereldmodel overeenkomt dat neemt je brein op en alles wat het tegenspreekt, weigeren je hersenen om toe te laten in je bewustzijn.

Ons huidige wereldmodel is in staat om slechts tot 5% afwijking te accepteren van ons bestaande voorkeuren

Het gebruikt daarvoor drie belangrijke filters:

• Generalisatie van de zintuiglijke input - Nieuwe ervaringen worden ondergebracht onder één eerder specifieke en dominante ervaring. Een ervaring vertegenwoordigt een groep van ervaringen en niet de ervaring op zich.
• Vervorming van de zintuiglijke input – Van wat we ervaren passen we het zo aan zodat we het toe kunnen laten in ons wereldmodel.
• Weglaten van de zintuiglijke input – Van wat we ervaren, laten we dat weg wat niet past in ons huidige wereldmodel

Welke filters van de drie actief wordt, wordt bepaald door eerdere soortgelijke ervaringen. De mate van weglating, vervorming of generalisatie wordt bepaald door je huidige wereldmodel.

Belangrijk ook is te beseffen dat er niet zoiets bestaat als een correct wereldmodel. Ieder wereldmodel is uniek en het resultaat van iemands persoonlijke geschiedenis. Als er al verschillen zijn, dan is het in het aantal keuzemogelijkheden.

Ons wereldmodel bepaalt de hoeveelheid kansen die iemand voor zichzelf, in een bepaalde situatie, ziet. In bijna alle gevallen is het niet de fysieke werkelijkheid die onze mogelijkheden inperkt maar zijn het onze ideeën over onszelf en de wereld die dat doen.

5 - Verruim je wereldmodel

“Je weet niet wat je niet weet…”

Ons wereldmodel is gelukkig niet geslagen in marmer. Op basis van de informatie, die je binnenkrijgt, stel je je beeld van de wereld voortdurend bij.

Maar in niet alle gevallen zal de bijstelling echter vanzelf gaan. Soms heeft je wereldmodel beschermingsprogramma’s in het leven geroepen die moeten voorkomen dat je bepaalde pijnlijke gevoelens weer ervaart.

Dan is het verstandig om een manier te vinden om deze onbewuste programma's helder te krijgen en inzicht te krijgen in hoe effectief en nodig die beschermingsprogramma’s uit je verleden nu nog zijn.

Dus wanneer jij ervaart dat je, op bepaalde gebieden in je leven, vastzit, dan wordt het tijd om jouw wereldmodel eens onder de loep te nemen. Zodat jij, indien gewenst, daarvoor in de plaats nieuwe effectievere programma's kunt creëren, programmeren en conditioneren.

Dat kan door middel van bijna elke persoonlijke groei methode zoals bijvoorbeeld meditatie, dromen betekenis geven, mindfulness, NLP of lucide dromen.  Zelf combineer en varieer ik tussen verschillende methodes maar dit zijn mijn vaste stappen:

• Accepteer je huidige wereldmodel en toon dankbaarheid voor wat het je geeft en heeft gegeven. Onthoud goed: je wereldmodel is in 95% van de gevallen een superhandig energiebesparend mechanisme. En daar mag je best dankbaar voor zijn.
• Wanneer de gewenste persoonlijke ontwikkeling veraf ligt van hoe je nu leeft, wees dan geduldig. Houd je focus op dit einddoel maar blijf je bewust van de aangrenzende mogelijkheden die bij dit einddoel horen en die nu opduiken in je leven.
• Gebruik je droomkracht om je voor te stellen en te voelen hoe het realiseren van dit einddoel eruitziet. Hoe meer enthousiasme, hoe meer passie, hoe meer verlangen, hoe meer plezier jij opwekt en ervaart bij het visualiseren van je einddoel, hoe meer jouw hersenen zich richten op de realisatie hiervan. En door dit regelmatig te herhalen, overtuig jij je hersenen, en je wereldmodel in het bijzonder, dat ze dit niet mogen missen. Omdat je hersenen altijd toewerken naar wat jouw plezier geeft.
• Onderneem ook actie. Maak een lijst van activiteiten die volgens jou bijdragen aan het realiseren van je einddoel. Dat kan je heel rationeel doen maar het is slimmer om je timer op een half uur in te stellen en dan beginnen te schrijven. En gedurende dat half uur doe je niks anders. Alleen maar schrijven. Niet naar de wc, niet wat te drinken pakken.Je zal ontdekken, dat hoe langer je dit volhoudt, hoe meer unieke en bijzondere ideeën eruit je pen of toetsenbord komen.
  In het begin is het voornamelijk je huidige wereldmodel dat schrijft maar hoe langer je schrijft, hoe dieper jij in de verborgen wijsheid van persoonlijk onbewuste terecht komt en dus met originelere, vernieuwende ideeën komt

6 - Tenslotte

Wanneer jij je model van de wereld verrijkt – door een beperkende overtuiging over jezelf om te zetten in een effectievere overtuiging –en krijg je de beschikking over meer mogelijkheden.

Hoe meer mogelijkheden jij tot je beschikking hebt, hoe flexibeler jij kunt reageren en anticiperen op wat er gebeurt in je leven. Zo leef jij steeds meer vanuit je persoonlijke kracht en komt je leven steeds meer in haar natuurlijke flow.

PS: Wist je dat je op deze site  gratis trainingen kunt volgen en gratis boekjes kunt downloaden? Doe dat en ontdek hoe jij de volgende stap kunt zetten in je persoonlijk meesterschap...