Bijna een miljoen mensen kampen met burn out klachten omdat na maanden of jarenlang werken onder ongezonde druk, zonder echte rustmomenten of vakantie, je lichaam en geest moe uitgeput en overspannen zijn geraakt. Maar hoe weet je dat je in een burn out zit en hoe kan je eenburnout voorkomen?
1- Hoe kom je in een burn out terecht?
Dat gebeurt als je jezelf te veel wegcijfert en je geen grenzen meer stelt naar anderen. Niet meer aangeeft wat je wel of niet aan kan. Als gevolg hiervan neem je te veel hooi op je vork en hierdoor overlaad je je systeem. Dit blijf net zo lang doorgaan totdat je helemaal uitgeput bent.
Je draaglast is veel groter dan je draagkracht.
Je bent uitgeblust en opgebrand want je lijf en je brein schreeuwen om rust en aandacht. Dit allemaal terwijl jij denkt dat je langer moet doorgaan omdat je steeds minder energie hebt om alles af te krijgen.
Burn out klachten komen de laatste jaren steeds vaker voor omdat we bijna de hele dag ( op onze slaap na) aan het communiceren zijn en zo openstaan voor prikkels. Dat maakt het moeilijker om je grenzen te bewaken.
2- Wat is het verschil tussen overspannen en burn-out?
Mensen vragen zich soms af wat het verschil is tussen overspannenheid en burn out. Overspannen zijn ontstaat in een relatief korte tijd, in drie tot zes maanden. Er is een herkenbare relatie met een pijnlijke gebeurtenis of stressvolle periode. Overspannen zijn duurt relatief kort. Symptomen zijn:
Vaak moe
Lusteloosheid
Piekeren
Prikkelbaarheid
Het gevoel dat problemen zich opstapelen
Deze symptomen zie je ook bij burn out maar bij burn-out is er meer aan de hand. Voorafgaand aan burn-out bestaat er een langdurig proces van overbelasting. Deze overbelasting wordt echter vaak niet herkend maar als normaal gezien waarbij er naar eventuele klachten niet geluisterd wordt.
Bij burn out is er ook een veranderde reactie in de hersenen gevonden. De EEG laat een vlakkere reactie zien dan bij gezonde mensen. Dit betekent dat mensen met een burn-out meer moeite hebben informatie automatisch te verwerken waardoor zij dit compenseren door informatie bewust te verwerken. Dit vergt een grotere mentale inspanning. Dit verklaart mogelijk de geestelijke vermoeidheid.
3- Kenmerken burn out
Als je je gedurende een lange periode moe, leeg, uitgeput of opgebrand voelt
Steeds minder zin om iets te doen of te beginnen
Je hebt moeite om je te concentreren
Je wordt vergeetachtig
Niet meer genieten van de eenvoudige en kleine dingen van het leven
Onaangenaam naar anderen toe tot aan agressief toe
Hartkloppingen
Rugpijn
Continue doodmoe
Lusteloos zijn
Eindeloos piekeren
Je bent onredelijk en drammerig
Hoofdpijn of migraine
Als je een aantal van deze tekenen herkent, is de kans inderdaad groot dat je in een burn out zit. Het is belangrijk om met je dokter of huisarts te overleggen of er andere medische oorzaken zouden kunnen zijn.
4- Draaglast versus Draagkracht
Een tekort aan een aantal chemische stoffen in de hersenen (neurotransmitters noemt men deze), zorgt ervoor dat je je levenslust verliest, vermoeid bent, niet meer uitrust en vaak ook last hebt van slaaptekort. Je lijkt geen controle meer te hebben over je leven.
Een overmaat aan adrenaline of stresshormonen zorgt er namelijk voor dat je geest en lichaam continue aan het werk zijn, hard werken en daardoor uitgeput raken. Je kan geen puf meer zeggen. Je onthoudt je lichaam en geest de noodzakelijke rust en herstel.
Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn:
De relatie en omgang met anderen, collega's, cliënten, patiënten, leerlingen, kinderen, vraagt teveel van je.
Je bent te perfectionistisch.
Te hoog verwachtingspatroon van anderen, jezelf, het werk of wat de rest van het leven van je vraagt.
Gebrek aan hulp of gewoon te veel zelf willen doen.
Hierdoor ontstaat een verstoring van de balans tussen wat je dragen kunt en wat je dragen moet. Met andere woorden tussen je draaglast en je draagkracht.
Draaglast:
- Je verplichtingen (werk, gezin, vrije tijd)
- Wat er plaatsvindt in je leven
- Problemen in je leven
Draagkracht:
- Je geestelijke en emotionele kracht
- Je fysieke vermogens
- Hulp en ondersteuning van anderen
Een belangrijk doel in de behandeling is het herstellen van dit evenwicht door:
- de draaglast (tijdelijk) te verminderen en de draagkracht te versterken
5- Klachten bij burn-out:
Lichamelijk en geestelijk vermoeid, verminderde mentale belastbaarheid.
Verhoogde vermoeidheid na geestelijke inspanning.
Uitputting na lichamelijke inspanning.
Langdurige opbouw van klachten, signalen vaak wel gemerkt, maar niet herkend als belangrijk.
Twee of meer verschillende andere symptomen zoals: pijn in de spieren, nek of rug; niet meer kunnen ontspannen, piekeren, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, duizeligheid, maag- of darmklachten.
6- Herstel burn out
Elke cliënt is uniek en vraagt dan ook om een persoonlijke aanpak want geen mens is hetzelfde. De onderstaande voorbeelden zijn keuzes die gemaakt kunnen worden tijdens de behandeling.
1. Herstel van je energiebalans
Wanneer voel je spanning? Of ben je echt moe? Houd het bij en onderneem actie.
Je dagelijks patronen aanpakken: pak je rustmomentjes, niet te lang blijven doorgaan, wees alert op wanneer je te lang doorgaat, regelmatig mentaal loslaten en ontspannen
Je lichamelijke conditie verbeteren: meer bewegen, lekker wandelen en regelmatig sporten geven je lichaam en geest de natuurlijke ontspanning die ze nodig hebben
Gezonde verhouding tussen inspanning en ontspanning, plicht en plezier
2. Geleidelijke toename van activiteiten
Om uit een burn-out te komen, is het belangrijk om een juiste balans te vinden tussen inspanning en ontspanning. Meestal is afremmen belangrijker dan aansporen.
3. Veranderen van gedachtepatronen
Beperkende, negatieve gedachten kunnen een belangrijke oorzaak zijn van stress en overbelasting, daarom is het van belang om negatieve, beperkende gedachten te leren herkennen en te veranderen in werkzame en positieve gedachten.
7- Burn out voorkomen
Om een burn out te voorkomen mag je meer op je zelf vertrouwen. Veel vaardigheden, die je nodig hebt om deze tragedie te voorkomen, zitten al in je:
Deze website maakt gebruik van “cookies” (tekstbestandjes die op uw computer worden geplaatst) om de website zo optimaal mogelijk te maken voor jou als gebruiker