Gestalt Therapie

De Amerikaanse Psychiater Fritz Perls is vooral bekend als grondlegger van de Gestalttherapie. Deze therapie legt zich toe op de manier waarop een mens omgaat met de gedragingen, overtuigingen, feiten en meningen die zijn leven bepalen.

1 - Wat houdt de Gestalt methode in?

De methode van Perls is gebaseerd op het volgende: Een gestalt is een betekenisvol geheel. Dat is dan ook exact wat de droom volgens hem is: een betekenisvol geheel. Ieder afzonderlijk deel van de droom heeft wat te betekenen, en alle delen bij elkaar (de totale droom) hebben samen weer een nieuwe betekenis.  De som van de delen betekent altijd meer dan de delen afzonderlijk. Als we ditzelfde principe nu op de droom toepassen, kunnen we zeggen dat droom als geheel ook betekenis heeft gekregen.

2 - Verschil met Jung en Freud

Perls ’benadering van droomanalyse verschilde aanzienlijk van die van Freud en Jung, want de interpretatie wordt uitgevoerd door de dromer zelf en niet door de analyticus. Met behulp van de eigen levenservaring moet de dromer zelf zijn dromen interpreteren. De therapeut of leden van een therapeutische groep kunnen suggesties aandragen, maar de dromer moet zelf de betekenis van de droom ontdekken, zonder dat er een mening van buitenaf wordt opgelegd.

Net als Jung en Freud beklemtoonde Perls de symbolische inhoud van dromen, maar hij geloofde ook dat elk karakter en object in onze dromen een projectie van onszelf is. In de visie van Perls vertegenwoordigen onverwerkte emoties en stamt de symbolische inhoud uit de persoonlijke ervaring van de dromer.

Hij keurde Jungs idee van droomsymbolen als onderdeel van een universele therapie dus af en beschouwde ze als zeer persoonlijke creaties van de afzonderlijke dromers.

Ook wees hij Freuds idee van de hand dat dromen instinctieve of onderdrukte verlangens uitdrukken, Volgens Perls weerspiegelden dromen ervaringen van de dromer in wakkere toestand.

3 - Onopgeloste emotionele kwesties

Voor Perl weerspiegelt een droom onopgeloste persoonlijke en emotionele kwesties waar de wakkere persoon zich niet mee bezighoudt. De therapeutische waarde van dromen bestaat uit het vaststellen van de exacte persoonlijke betekenissen achter de droombeelden; op deze manier zou de dromer emotionele problemen kunnen oplossen. Om droombeelden te interpreteren ontwikkelde Perls een reeks rollenspellen waarin de dromer de rol van elk personage of voorwerp in de droom aannam.

4 - Rollenspel

Perls meende dat rollenspel een doeltreffender en nauwkeuriger techniek voor interpretatie is dan associatie, Hij vroeg de dromer elk droombeeld uit te beelden, en zelfs de aandacht te schenken aan levenloze droombeelden, soms door de positie van de objecten in de droom aan te nemen om zo de versluierde boodschap te onthullen. Dit rollenspel plaatst de interpretatie helemaal in handen van de dromer. De therapeut mag suggesties doen, maar de betekenis mag nooit buitenaf opgelegd worden.

Om die betekenis te achterhalen, moeten we eerst de afzonderlijke delen (alle belangrijke elementen in de droom) kunnen begrijpen. Vervolgens kunnen we dan puzzelen om erachter te komen waarom al deze stukjes juist in deze droom voorkomen en hoe ze in elkaar passen om het betekenisvolle geheel te achterhalen. Een algemene droomsymboliek is veel minder belangrijk bij deze theorie.