Rouw

Mensen, die in een rouwfase zitten, hebben vaker last van nachtmerries. Deze dromen helpen je om te verwerken en zijn daarbij niet altijd zachtzinnig in hoe ze vertellen wat in jouw waakleven aandacht vraagt.

Je kunt dan beginnen met de betekenis van je nachtmerrie helder te krijgen maar in het geval van rouw is dat niet noodzakelijk.

Meestal zijn de nachtmerries niets meer dan een hulpmiddel in de verwerking en verdwijnen vanzelf op het moment dat er in je rouwen een omslagpunt naar meer acceptatie plaatsvindt.

Daarom gaat dit artikel voornamelijk over wat rouwen is. Wil jij wel aan de slag met je nachtmerrie, lees dan mijn boekje stoppen met nachtmerries of een van mijn blogs over nachtmerries voorkomen en oplossen.

1- Wat is rouw? 

Na een verlies rouw je want of het nu een groot verlies of een klein is; iedereen rouwt op zijn of haar manier. Er is altijd wel een vorm van rouw want zo verwerkt een mens zijn of haar verlies.

Voorbeelden van rouw zijn verlies van je partner door overlijden, bij een scheiding, verlies van je kind, van je ouders of een andere geliefde, verlies van je gezondheid door een ingrijpende ziekte, van je vast baan of van de hoop om zwanger te worden.

Je verliest in je leven best veel en soms is verlies zo ingrijpend dat er tijd voor nodig is om het goed te verwerken.

2 - Hoe verwerk je je verlies?

Geen twee mensen rouwen hetzelfde want iedereen doet het op zijn of haar eigen manier. Elk rouwproces is uniek in hoe het verloopt, hoe lang het duurt en hoe intens het is want niemand denkt en voelt op dezelfde manier.

De een is vooral heel kwaad, de ander vooral vreselijk verdrietig en weer een ander is alleen maar opgelucht. Of misschien voel je allemaal verschillende emoties tegelijk. Rouwen is voor heel veel mensen een intense en moeilijke periode in hun leven.

Jouw manier van rouwen heeft te maken met wie je bent, hoe je geleerd hebt je te verbinden met anderen en hoe je met verlies om gaat. Het heeft ook te maken met de band die je had met wie of wat er verloren is.

Het kan zijn dat je in de rouw jij jezelf  niet meer herkent. Je was vroeger bijvoorbeeld nooit zo kwetsbaar. Ook kun je last hebben van lichamelijke klachten. Zo kun je pijn hebben in je nek en schouders en je misselijk voelen of slecht slapen (nachtmerries).

Naast negatieve gevoelens als angst, boosheid of wanhoop, kun je ook positieve gevoelens als liefde en soms ook opluchting(bij overlijden na een lange lijdensweg of als de liefde uit je huwelijk was verdwenen) ervaren. Gedachten als: ‘Ik moet sterk zijn’ of: ‘Niemand begrijpt me’ komen vaak voor

3 - Gevoelens bij rouw

Je kunt het niet geloven.

Je kunt niet geloven dat het echt waar is. Veel mensen hebben dit gevoel als iets net gebeurd is. Bijvoorbeeld als een dierbare net is overleden. Of je hebt net te horen gekregen dat je niet lang meer te leven hebt. Je kunt het allemaal nog niet bevatten.

Je bent verdrietig.

Dit is de meest herkenbare vorm van rouw.

Je bent opgelucht.

Je kunt ook opgelucht zijn omdat je partner of je ouder is overleden. Als iemand erg leed of als de verzorging heel zwaar was, kun je je opgelucht voelen.

Of misschien had je een slechte relatie met degene die overleden is. Ook dan kun je opgelucht zijn. Opgelucht zijn mag. Het is niet vreemd of fout.

Je voelt je schuldig.

Misschien heb je iets gedaan of gezegd, of juist dingen niet gedaan of gezegd. Mensen voelen zich ook vaak schuldig als ze zich weer beter gaan voelen, als ze niet meer zo verdrietig zijn en weer meer zin krijgen in het leven.

Je bent boos.

Mensen zijn ook vaak boos na een verlies. Ze vinden het niet eerlijk wat hun is overkomen. Mensen kunnen ook boos zijn op zichzelf omdat ze het idee hebben dat ze het verlies hadden kunnen voorkomen. Boosheid bij rouw ontstaat vaak na het verlies van een kind.

Je voelt je eenzaam en alleen.

Mensen voelen zich na een verlies vaak alleen. Sommige mensen zijn een leven lang (40, 50, 60 jaar) bij elkaar geweest. En dan voelen ze zich alleen en eenzaam als hun partner overlijdt.

Soms hebben ze het idee dat er werkelijk iets fysieks ontbreekt in hun lichaam. Sommige mensen missen hun overleden partner of hun kind zo dat ze bijna gek worden. Soms lijkt het alsof ze de overledene op straat zien lopen of thuis horen komen

Je bent somber.

Wanneer je een huisdier, partner, kind, vader of moeder verliest, kun je het verdriet nog jaren met je mee dragen. Ook als de somberheid minder wordt, zullen er nog regelmatig momenten zijn waarop je het verdriet en de pijn weer voelt.

Je hebt een gevoel van acceptatie.

Mensen kunnen het verlies ook accepteren. Op een rustige en tevreden manier. Over hoe het gegaan is en over de mooie dingen die je beleefd hebt met iemand.

3- Lichamelijke symptomen bij rouw.

Ook lichamelijk kun je merken dat je rouwt. Bijvoorbeeld dat:

• je spieren gespannen zijn.
• je eetlust minder is.
• je minder concentratievermogen hebt.
• je het gevoel hebt dat er fysieks iets ontbreekt in je lichaam.
• je bent sneller moe.
• je hebt het gevoel de controle in je leven kwijt te zijn.
• je bent onrustig en hyperactief.
• je hebt last van zware hoofdpijn/migraine.

4- Hoe voorkom je dat je grip verliest?

Om te voorkomen dat je het gevoel krijgt dat je je grip verliest, kan het helpen aandacht te besteden aan hoe jij je verlies verwerkt en je bewust te worden hoe jouw rouwproces eruitziet.

Er is geen goed of fout in de rouw. Jij rouwt zoals jij rouwt. Wel is het belangrijk te onderzoeken of jouw manier van rouwen je helpt of niet helpt. Je kan stil staan bij hoe je reageert op het verlies, hoe je omgaat met je gevoelens en gedachten, hoe je zorgt voor jezelf en of je je door je omgeving gesteund voelt of niet.

En wat je daar zelf in kunt en wilt veranderen. Verlies overkomt je, rouw verwerken doe je.

5- Fases van rouwverwerking

Mensen in de rouw gaan door verschillende fases. Niet iedereen gaat door alle fases.

• Ontkenning
  Meteen na een verlies geloven veel mensen het nog niet wat hen is overkomen. Het verlies dringt nog niet helemaal door. Ze weigeren het te accepteren. Vaak is dit het geval bij een onverwacht overlijden.
• Verzet
  Mensen vragen zich af: waarom ik, waarom overkomt mij dit? Misschien ga je op zoek naar een schuldige. Iemand waar jij je verdriet en boosheid op kunt richten.
• Strijd aangaan
  Mensen gaan soms iets doen om hun boosheid kwijt te kunnen. Bijvoorbeeld naar de rechter stappen als ze denken dat er een fout is gemaakt (bijvoorbeeld door een arts of door een ex-partner).
• Verdriet
  Het verlies dringt echt tot ze door. Dit is vaak een zware en verdrietige tijd.
• Aanvaarding
  Je pakt je leven langzaam weer op en krijgt weer meer zin in dingen.

6- Wat kun je zelf doen als je in de rouw bent?

Het is belangrijk om je gevoelens serieus te nemen. Je hoeft je niet te schamen voor je gedachten of wat je voelt. Laat alle gevoelens en gedachten toe. Benoem wat je voelt en vraag jezelf af en toe af: Is dit waar?

Schrijf je gevoelens en gedachten op in een notitieboekje. Zo maak jij ze bewust en blijven ze niet ronddwalen in je lichaam en geest.

Wees geduldig met en liefdevol voor jezelf. De een heeft meer tijd nodig dan de ander. Leuke herinneringen kunnen je helpen bij de verwerking van je verlies. Zoals foto's of door het opschrijven van dierbare herinneringen.

Blijf goed voor jezelf zorgen:

• Ga op normale tijden naar bed.
• Sta op tijd op en kleed u aan.
• Eet drie keer per dag op vaste tijden.
• Drink liever geen alcohol en gebruik geen drugs.
• Blijf als het kan gewoon werken.
• Zorg voor ontspanning door dingen te doen die je prettig vindt.
• Praten met een goede vriend of familie helpt vaak goed.

7- Hulp zoeken in je rouwproces.

Voor veel mensen helpt het om te praten met iemand die ze vertrouwen, over wat er met je gebeurt. Wat je voelt en denkt. Ook als je er helemaal geen trek in hebt, dan is het verstandig om te praten over wat er in je omgaat.

Vaak geeft het toch een prettig gevoel en voel je je minder alleen. De warmte en liefde van goede vrienden en familie helpt je het beste om de draad geleidelijk weer op te pakken.

De meeste mensen slagen erin om met behulp van hun vrienden, collega’s en familie, hun verlies te verwerken en kunnen verder omdat ze in staat zijn om het verlies een plekje te geven.

Sommige mensen lukt dit niet en voor hen is het raadzaam om hulp buiten de deur te zoeken. Zij kunnen het beste contact opnemen met een professional (dokter, coach, psycholoog of therapeut).

Het is belangrijk om eerst een afspraak te maken bij je huisarts want dit lucht vaak al heel erg op. Deze kan je, indien noodzakelijke, vervolgens doorverwijzen. Neem in de volgende gevallen contact op met je huisdokter:

• Wanneer je somber blijft en depressief wordt,
• Het gevoel hebt de controle over je leven kwijt te zijn en niet terug te krijgen,
• Goed eten en slapen maar niet wil lukken.
• Het gevoel hebt dat de verwerking van je pijn en verlies niet goed gaat.
• Je probeert om de pijn niet te voelen door bijvoorbeeld te veel te eten, bovenmatig alcohol gebruik of drugs en medicijnen misbruik.
• Je het verlies niet kan accepteren.