Oogbewegingen

Binnen neurolinguïstisch programmeren (NLP) wordt aangenomen dat oogbewegingen inzicht kunnen geven in hoe iemand denkt en informatie verwerkt. Deze theorie, ook wel bekend als eye accessing cues, suggereert dat de richting waarin iemand kijkt verband houdt met de manier waarop hij of zij zich informatie herinnert of creëert. 

Door de subtiele bewegingen van de ogen te observeren, kun je leren hoe iemand denkt en beter inspelen op hun communicatie- en leerstijlen.

 In dit artikel leggen we uit wat oogbewegingen in NLP betekenen, hoe ze worden geïnterpreteerd en hoe je ze kunt toepassen in verschillende contexten.

1 - Wat Zijn Eye Accessing Cues?

Eye accessing cues zijn patronen in oogbewegingen die worden geassocieerd met specifieke denkprocessen. De theorie stelt dat wanneer iemand denkt, zijn of haar ogen onbewust in een bepaalde richting bewegen afhankelijk van het type informatie dat wordt opgehaald of gecreëerd.

 Deze richtingen worden gekoppeld aan zes hoofdcategorieën van denken, die grofweg in te delen zijn in visuele, auditieve en kinesthetische processen:

Visueel Geheugen (VG): Iemand kijkt naar boven en naar links wanneer hij zich iets herinnert wat hij heeft gezien.

Bijvoorbeeld: "Hoe zag die kamer eruit?"

 Visuele Constructie (VC): Iemand kijkt naar boven en naar rechts wanneer hij iets visualiseert dat hij nog niet eerder heeft gezien.

Bijvoorbeeld: "Hoe zou een groene kat eruitzien?"

 Auditief Geheugen (AG): Iemand kijkt horizontaal naar links wanneer hij zich een geluid herinnert.

Bijvoorbeeld: "Wat zei hij gisteren?"

Auditieve Constructie (AC): Iemand kijkt horizontaal naar rechts wanneer hij een geluid bedenkt dat hij nog niet eerder heeft gehoord.

Bijvoorbeeld: "Hoe zou een trommelende vogel klinken?"

Kinesthetisch (K): Iemand kijkt naar beneden en naar rechts wanneer hij zich richt op gevoelens of lichamelijke sensaties.

Bijvoorbeeld: "Hoe voelde ik me toen?"

Interne Dialoog (ID): Iemand kijkt naar beneden en naar links wanneer hij in zichzelf praat.

Bijvoorbeeld: "Wat betekent dit voor mij?"

2 - Waarom Zijn Oogbewegingen Belangrijk in NLP?

Het observeren van oogbewegingen kan waardevolle inzichten geven in hoe iemand informatie verwerkt. Dit kan nuttig zijn in verschillende situaties:

 Betere Communicatie

Door te begrijpen hoe iemand denkt, kun je je taalgebruik afstemmen op hun voorkeuren. Als iemand bijvoorbeeld visueel georiënteerd is, kun je woorden zoals "ik zie wat je bedoelt" gebruiken.

 Sneller Inzicht in Leerstijlen

In onderwijs of coaching kun je oogbewegingen gebruiken om te bepalen of iemand visueel, auditief of kinesthetisch leert. Dit helpt je om je les- of coachingsstijl aan te passen.

Effectievere Vraagstelling

Het herkennen van oogbewegingen kan je helpen om gerichte vragen te stellen die aansluiten bij hoe iemand denkt, wat het proces van zelfreflectie en probleemoplossing vergemakkelijkt.

 Detecteren van Inconsistenties

Sommige mensen gebruiken deze theorie om te observeren of iemand inconsistent lijkt in zijn gedrag of woorden, hoewel dit met voorzichtigheid moet worden toegepast.

3 - Hoe Gebruik Je Eye Accessing Cues?

Het toepassen van de theorie over oogbewegingen vereist oefening en een scherp observatievermogen. Hier zijn enkele stappen om te beginnen:

Creëer een Comfortabele Sfeer

Zorg dat de ander zich op zijn gemak voelt, zodat hun oogbewegingen natuurlijk zijn en niet worden beïnvloed door spanning.

Stel Gerichte Vragen

Gebruik vragen die verschillende denkprocessen stimuleren, zoals:

•  "Kun je je de kleur van je eerste auto herinneren?" (Visueel geheugen)
• "Hoe klinkt je favoriete lied?" (Auditief geheugen)
• "Hoe zou het voelen om op een warme zomerdag in het gras te liggen?" (Kinesthetisch)

Observeer de Oogbewegingen

Let op de richting waarin de ogen bewegen wanneer iemand nadenkt. Noteer of er een patroon zichtbaar is.

 Pas Je Communicatie Aan

Stem je taalgebruik af op de waargenomen denkstijl. Bijvoorbeeld, gebruik visuele termen zoals "voorstellen" en "kijk eens naar..." als iemand visueel georiënteerd lijkt.

 Blijf Neutraal en Nieuwsgierig

Trek geen directe conclusies op basis van één observatie. Oogbewegingen kunnen contextafhankelijk zijn en verschillen per individu.

 Kritiek en Beperkingen

Hoewel eye accessing cues populair zijn binnen NLP, is er wetenschappelijke discussie over de validiteit van deze theorie. Onderzoek heeft gemengde resultaten opgeleverd over de betrouwbaarheid van oogbewegingen als indicator voor denkprocessen.

 Het is belangrijk om de volgende punten in gedachten te houden:

Individuele Verschillen: Niet iedereen volgt de exacte patronen die in NLP worden beschreven. Sommige mensen hebben hun eigen unieke voorkeuren.

Context: Oogbewegingen kunnen worden beïnvloed door externe factoren zoals stress, sociale druk of omgevingsprikkels.

Geen Absoluut Waarheid: Het observeren van oogbewegingen is slechts een hulpmiddel en mag niet worden gebruikt als enige basis voor conclusies over iemands gedachten of gevoelens.

4 - Praktische Toepassingen van Eye Accessing Cues

Coaching en Therapie

Gebruik oogbewegingen om te bepalen welke vragen iemand helpen om dieper na te denken of nieuwe inzichten te krijgen.

Verkoop en Onderhandelingen

Observeer hoe klanten nadenken over je aanbod en pas je presentatie aan om hen beter te overtuigen.

Persoonlijke Communicatie

In gesprekken met vrienden of familie kan het observeren van oogbewegingen helpen om dieper in te spelen op wat iemand denkt of voelt.

5 - Tenslotte over oogbewegingen

Oogbewegingen bieden een fascinerend venster op de innerlijke denkprocessen van een persoon. Hoewel de theorie van eye accessing cues niet zonder kritiek is, blijft het een nuttig hulpmiddel om bewuster te communiceren en dieper contact te maken. 

Door te oefenen met het observeren en interpreteren van oogbewegingen, kun je je vaardigheden in communicatie en empathie verfijnen en effectievere relaties opbouwen.