Gewaar zijn
Gewaarzijn is het vermogen om open en zonder oordeel bewust te zijn van wat er in het huidige moment gebeurt. Dit omvat je gedachten, gevoelens, fysieke sensaties en externe gebeurtenissen. In tegenstelling tot gefocuste concentratie richt gewaarzijn zich op het bredere geheel, waarbij je alles opmerkt zonder ergens specifiek je aandacht op te vestigen. Het is een kernonderdeel van mindfulness en helpt je om volledig aanwezig te zijn in het hier en nu.
Wat is Gewaarzijn?
Gewaarzijn betekent simpelweg opmerken wat er in je ervaring verschijnt, zonder in te grijpen of te oordelen. Het nodigt je uit om je aandacht te verzachten en te openen voor alles wat zich voordoet. Dit kan variëren van fysieke gewaarwordingen, zoals het voelen van je ademhaling, tot mentale verschijnselen, zoals opkomende gedachten of emoties.
Voorbeelden:
- Tijdens een wandeling: "Ik hoor de vogels, voel de wind op mijn huid en merk mijn voeten die de grond raken."
- Bij een emotie: "Ik voel verdriet in mijn borst, en ik observeer het zonder het te willen veranderen."
- Tijdens een gesprek: "Ik ben me bewust van de woorden van de ander en mijn eigen reacties."
Waarom is Gewaarzijn Belangrijk?
Het bevordert acceptatie door je in staat te stellen je ervaring te observeren zonder deze te beoordelen. Het helpt je los te komen van automatische reacties en brengt helderheid en kalmte in je gedachten en emoties. Gewaarzijn vermindert stress door je aandacht naar het huidige moment te brengen en je los te maken van zorgen over het verleden of de toekomst. Het versterkt je vermogen om volledig aanwezig te zijn in relaties, werk en dagelijkse activiteiten. Door gewaarzijn te cultiveren, leer je meer te genieten van de eenvoud en rijkdom van het leven.
Hoe Kun Je Gewaarzijn Beoefenen?
1. Ademhaling Observatie
Breng je aandacht naar je ademhaling en merk op hoe de lucht in en uit je lichaam stroomt. Laat je ademhaling zijn zoals die is, zonder te proberen deze te veranderen.
2. Open Bewustzijn
Laat je aandacht zich ontspannen en observeer wat er in je ervaring verschijnt, zoals gedachten, geluiden of fysieke sensaties.
3. Bodyscan
Scan je lichaam van top tot teen en merk op wat je voelt in elk deel, zonder oordeel of inspanning.
4. Informele Gewaarzijn
Oefen gewaarzijn tijdens dagelijkse activiteiten zoals wandelen, eten of afwassen. Merk de bewegingen, sensaties en geluiden op zonder afgeleid te raken.
5. Emotioneel Gewaarzijn
Wanneer een emotie opkomt, observeer hoe deze zich in je lichaam manifesteert, zoals spanning in je borst of warmte in je gezicht.
Gewaarzijn in het Dagelijks Leven
Bij Routine Taken: Wees volledig aanwezig tijdens eenvoudige activiteiten zoals tandenpoetsen of autorijden.
In Moeilijke Momenten: Observeer je gedachten en emoties zonder erin mee te gaan. Bijvoorbeeld: "Ik merk frustratie op, maar ik hoef er niet op te reageren."
Tijdens Gesprekken: Luister aandachtig en wees bewust van je eigen reacties zonder deze te beoordelen.
Bij Ontspanning: Laat je geest rusten in een open gewaarzijn, waarin je alles toelaat wat opkomt.
Voordelen van Gewaarzijn
Het vergroot emotionele regulatie doordat je gedachten en emoties observeert zonder automatische reacties. Gewaarzijn bevordert zelfbewustzijn door je te helpen je gewoonten en patronen op te merken. Het vermindert piekeren door je aandacht naar het huidige moment te brengen. Je leert meer te genieten van kleine momenten en de rijkdom van alledaagse ervaringen.
Obstakels en Hoe Ze Te Overwinnen
Afleiding: Het is normaal dat je geest afdwaalt. Breng je aandacht zachtjes terug naar het huidige moment.
Oordeel: Wanneer je merkt dat je oordeelt over wat je ervaart, observeer het oordeel zelf als onderdeel van je gewaarzijn.
Onrust: Begin met korte periodes van gewaarzijn om het minder overweldigend te maken.
Conclusie
Gewaarzijn is een open en ontspannen bewustzijn van wat zich in het moment voordoet. Het helpt je om volledig aanwezig te zijn, los te komen van automatische reacties en de eenvoud van het leven te waarderen. Door gewaarzijn te cultiveren, kun je een diepere verbinding met jezelf en de wereld om je heen ontwikkelen, wat leidt tot meer innerlijke rust en helderheid.