Wat gebeurt er in ons hoofd als we dromen? Dit slaap- en droomproces kunnen we gerust de basis van de droomwetenschap noemen. Laten we daarom deze dit fundament eens nader bekijken.
1 – Wat gebeurt er in onze hersenen als we slapen?
Dat ons brein overdag bijzonder actief is, dat is geen nieuws. Dat ze dat ‘s nachts ook is wellicht wel. Als we slapen verschilt onze hersenactiviteit per slaap-stadium. In het lichte slaap-stadium 1 hebben we nog een actieve en snelle hersenactiviteit.
In slaapstadium 2 word deze al langzamer terwijl in slaapstadium 3 en 4 (diepe slaap) de rustigste hersenactiviteit bestaat uit diepe en langzame hersengolven die deltagolven worden genoemd.
We hebben gemiddeld 4 á 5 slaapcyclussen per nacht. Het duurt ongeveer anderhalf uur voordat mensen een slaapcyclus doorlopen: Van stadium 1 naar 2 naar 3 naar 4 naar 3 naar 2 en weer naar 1. Hierna treedt er een bijzonder slaap-stadium op: REM ( Rapid Eye Movement) slaap.
In dit slaap-stadium zijn de hersenen bijna net zo druk als overdag, schieten de ogen achter gesloten oogleden heen en weer en is je lichaam onderworpen aan slaapverlamming. In dit stadium komen verreweg de meeste dromen voor.
Het is overigens interessant om te vermelden dat slaap-stadia ondieper worden naarmate de nacht vordert.
In bijvoorbeeld de derde slaapcyclus ( ongeveer tussen 3 en 4,5 uur na in slaap vallen) wordt stadium 4 slaap niet meer gehaald, en bij de laatste slaapcyclus ( tussen 6 en 7,5 uur slaap) stadium 3 niet meer.
Er is dan veel meer lichte slaap en veel meer REM slaap. We dromen dus ook meer aan het einde van de nacht. Als we wakker worden hebben we vaak net een serie dromen achter de rug.
2 – Wat gebeurt er in ons brein als we dromen?
Op het moment dat een slaapcyclus de normale stadia doorlopen heeft, beginnen hersencellen in de hersenstam ( boven in de nek, onderaan in achterhoofd) te vuren; het REM stadium start op dit moment.
Er zijn speciale cellen die dit doen. Deze werken met stoffen die de elektrische potentiaaltjes doorgeven – neurotransmitters. De neurotransmitters die tijdens dromen actief zijn (choline) zijn heel anders dan die overdag actief zijn (amine).
Deze neurotransmitters zorgen ervoor dat we geen informatie uit de buitenwereld verwerken, maar alleen wat we tot nu toe al ervaren hebben. Onze hersenen zitten in een gesloten systeem.
Dromen gaan daardoor ook vaak over associaties van mensen, locaties en handelingen die we in het echt niet zo snel zouden maken. Je droom put uit de aanwezige content om het dichtst in de buurt te komen van het gevoel, de gedachte, de angst die de droom moet vertegenwoordigen.
Daarnaast zorgen deze zenuwcellen ervoor dat er nog 3 dingen gebeuren: Ze
- schakelen de motorische zenuwen uit om te voorkomen dat je ‘s nachts ineens je dromen gaat uitvoeren. ( slaapverlamming)
- prikkelen het limbisch systeem in de midden-hersenen waardoor de dromer een bepaalde emotie ervaart.
- prikkelen het visuele systeem in het achterhoofd dat ervoor zorgt dat alle oude herinneringen, dagelijkse ervaringen en fantasie in beeldvorm voor je ogen verschijnen.
3 – Wat zien we in ons brein als we dromen?
De beelden in een droom zie je echt: ze zijn niet zo maar ingebeeld. Het zijn eerder hallucinaties. De beelden worden door je eigen visuele systeem voor je ogen geprojecteerd.
Tijdens het dromen zijn je hersenen dus als een filmprojector. Tegelijkertijd staat tijdens dromen een gedeelte van de prefrontale cortex uit. Dit gedeelte kan je zien als het rationeel denken
Dit denken zorgt er overdag voor dat je je kunt herinneren waar je op dit moment mee bezig bent, wat je net hebt gedaan en wat je straks wilt gaan doen. Het filtert ook wat jij wel toelaat in je bewustzijn en wat niet.
Zodat je niet de overspoeld door alles wat er in je omgeving gebeurt. Zo creëert het een wereldmodel waarmee jij snel en adequaat kunt handelen en zo energie kunt besparen.
Omdat dit rationele in dromen bijna niet actief is werkt je brein overdag anders dan tijdens dromen. Overdag verwerken de hersenen informatie op een actieve manier: we denken dan logisch, lineair en doelgericht.
Tijdens dromen werken de hersenen echter op een compleet ander manier, waardoor we in dromen informatie op een onlogische, brede en associatieve manier verwerken.
In dromen is voor logica geen plaats. Daardoor komen ook zoveel vreemde situaties voor: Je moeder die op je vriendin lijkt, je kat die met je praat of je zit in een klas met allemaal mensen die je wel kent maar niet mee op school hebt gezeten.
4 – Hoe stimuleren dromen je creativiteit?
Tijdens dromen zijn onze hersenen bijzonder creatief bezig. We denken niet logisch, lineair en doelgericht( zoals overdag) maar juist onlogisch en associatief.
Dat zorgt ervoor dat dromen vaak zo bijzonder zijn: Op ieder moment kunnen allerlei personen, voorwerpen of omgevingen in de droom verschijnen ( of zelfs personen in elkaar veranderen). Droomsymbolen die allemaal een deel van jou vertegenwoordigen.
Door met een droomsymbool in gesprek te gaan, kom jij meer over jezelf te weten. Waar liggen je kansen? Wat zijn de aangrenzende mogelijkheden? Wat houdt je tegen? Wat heb je nodig?
Dit zorgt in de loop van de tijd voor een nieuwe stroom aan inzichten, inspiratie en ideeën. Zo ontdek jij door je dromen verklaren of lucide dromen wie je werkelijk bent en wat je werkelijk wilt….
5 – Tenslotte
Helder Dromen biedt je een paar uitstekende mogelijkheden om met je droom aan de slag te gaan. Ik heb ze hier even voor je opgesomd:
- Lees het boekje DroomDNA…
- Lees de Lucide Droom Gids…
- Volg de online cursus Leren Lucide Dromen…
- Lees het boekje Stoppen met Nachtmerries
